بیمه مهریه از جمله تدابیری است که برای حمایت از حقوق زنان در نظر گرفته شده است.
در شرایط کنونی، مهریه از کارکرد اصلی خود که گره‌گشایی در امور خانواده و به‌ویژه پشتیبانی از زن بوده فاصله گرفته و به یکی از چالش‌های بزرگ برای مردان و در نتیجه خانواده ها تبدیل شده است. با افزایش قیمت سکه، حتی کم مبلغ ترین مهریه ها نیز به مبالغ قابل‌توجهی تبدیل شده‌اند و در نتیجه، بسیاری از مردان توانایی پرداخت آن را ندارند.
برای کاهش این مشکلات، بیمه‌ای تحت عنوان «بیمه مهریه» توسط شرکت‌های بیمه ارائه شده است. در جلسات مشاوره حقوقی نیز، بیمه مهریه و بیمه ازدواج از موضوعات نوین و پرتکرار به شمار می‌روند.
بیمه مهریه چیست؟
در این نوع بیمه، مرد با یک شرکت بیمه قرارداد می‌بندد و متعهد می‌شود مبلغی را به‌صورت ماهانه یا دوره‌ای به حساب بیمه واریز کند. در مقابل، شرکت بیمه متعهد می‌شود در صورت فوت یا از کارافتادگی مرد، مهریهٔ همسرش را پرداخت کند.
اگر مدت قرارداد به پایان برسد و مرد در قید حیات باشد یا دچار از کارافتادگی نشود، شرکت بیمه کل مبالغ پرداختی‌اش را به همسر او بازمی‌گرداند. اما اگر مرد در طول مدت قرارداد فوت کند یا از کارافتادگی کامل داشته باشد، پرداخت اقساط متوقف می‌شود و شرکت بیمه مهریهٔ زن را به قیمت روز به او پرداخت می‌کند.
سقف بیمه مهریه
سقف پوشش این بیمه معمولاً ۲۰ میلیون تومان است. یعنی اگر ارزش مهریه بیش از این مقدار باشد، تنها بخشی از آن تحت پوشش قرار می‌گیرد.
مبلغی که مرد باید به شرکت بیمه بپردازد، بر اساس سن او، ارزش ریالی مهریه و مدت قرارداد تعیین می‌شود. اگرچه سازوکار این قرارداد ساده است، توصیه می‌شود پیش از عقد قرارداد با یک وکیل مشورت شود.
- مدت قراردادهای بیمه مهریه معمولاً ۵، ۱۰ یا ۱۵ سال است و مرد می‌تواند حق بیمه را به‌صورت ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه یا سالانه پرداخت کند.
پوشش‌های بیمه مهریه
بر اساس تعاریف حقوقی، کارکردهای اصلی این بیمه به‌عنوان تضمینی برای پرداخت حقوق قانونی زن به شرح زیر است:
- در صورت فوت بیمه‌گزار (مرد) — اعم از فوت طبیعی یا بر اثر حادثه — دو برابر سرمایه اصلی بیمه (معادل میزان مهریهٔ بیمه‌شده) به زن پرداخت می‌شود.
- در صورت از کارافتادگی دائم و کامل مرد در طول مدت قرارداد، وی از پرداخت باقی‌مانده حق بیمه معاف شده و پوشش بیمه ادامه می‌یابد.
- زن پس از گذشت دو سال از شروع قرارداد و پرداخت منظم حق بیمه، در صورت موافقت بیمه‌گزار (مرد) می‌تواند از محل «ذخیره ریاضی» بیمه‌نامه وام دریافت کند.
- در صورت طلاق زوجین پس از ۶ ماه از شروع قرارداد، ذخیره ریاضی بیمه‌نامه تا تاریخ پرداخت آخرین حق بیمه به زن پرداخت می‌شود.
- اگر زن در طول مدت قرارداد (حداقل ۶ ماه پس از شروع آن) فوت کند، ارزش بازخرید بیمه‌نامه به بیمه‌گزار (مرد) پرداخت خواهد شد.
- مرد نیز نمی‌تواند بدون اطلاع و رضایت زن، بیمه‌نامه را فسخ یا اقساط پیشین را مسترد کند.
