صورت های مالی شرکت سهامی
حسابهای شرکت سهامی:
بخش دهم مقررات لایحه ی قانونی تحت عنوان حسابهای شرکت سهامی بعد از مقررات انحلال و تصفیه مورد حکم واقع شده است.مواد ۲۳۲ تا ۲۴۲ لایحه ی قانونی ذیلِ این بخش قرارداد در این قسمت احکامِ مختلفی در خصوصِ صورتهای مالی شرکت سهامی نحوه ی محاسبه ی سود خالص و سودِ قابل تقسیم شرکت پاداش اعضای هیات مدیره و ترتیب توزیع سود بین صاحبان سهام بیان شده.
نکته ۲: مجموع عواید شرکت سهامی در طول سالِ مالی گذشته درآمدِ شرکت در یک سالِ مالی است.
از درآمد سه مورد زیر باید کسر شود تا سود خالص بدست آید:
۱- هزینه ها
۲- استهلاک ها
۳- ذخیره ها
نکته ۳: استهلاکها وجوهی است که به منظورِ جبرانِ کاهشِ ارزشِ دارایی های ثابت از درآمد کسر شود.
نکته ۴: منظور از ذخیره وجوهی است که به منظورِ جبرانِ کاهشِ ارزشِ دارایی های غیر ثابت و هزینه ها و زیان های احتمالی باید از درآمد کسر شود.
نکته ۵: در حسابداری شرکتهای تجاری منظور از دارایی ثابت مالی است که عمر و بقایی بیش از یک سال دارد.لذا اتومبیل در حسابداری این شرکتها دارایی ثابت است در حالی که در قانون مدنی مالِ منقول است.
نکته ۶: بعد از بدست امدنِ مبلغ سودِ خالص موارد زیر از آن کسر میشود آنچکه باقی می ماند سودِ قابلِ تقسیم است:
۱- اندوخته ی زیان های انباشته شده از سالهای مالی.
۲- اندوخته ی قانونی(سرمایه ی احتیاطی)
۳- اندوخته ی اختیاری
این موارد به ترتیب فوق نسبت به هم اولویت دارند لذا ابتدا باید زیانهای سالهای قبل از سودِ خالص کم شود حتی اگر بعد از آن بابت اندوخته ی قانونی چیزی باقی نماند
نکته ۷: در پنج شرکت تشکیل اندوخته ی قانونی الزامی است:
۱- سهامی خاص
۲- سهامی عام
۳- با مسئولیت محدود
۴- تعاونی سهامی عام
۵- تعاونی متعارف
تذکر: در سایر شرکتها تشکیل اندوخته ی قانونی الزامی نیست.
در شرکتهای:
۱- سهامی عام و خاص
۲- تعاونی سهامی عام
۳- و با مسئولیت محدود
اندوخته ی قانونی تابع مقرراتِ یکسان است.بدین صورت که هر سال باید پنج درصد(۱/۲۰) از سودِ خالص شرکت به اندوخته ی قانونی اختصاص یابد تا این مبلغ برسد به ده درصد یا (۱/۱۰) سرمایه ی ثبت شده ی شرکت.
نکته ۸: در قانونِ تجارت به جای عبارت اندوخته ب قانونی از عبارت سرمایه ی احتیاطی استفاده شده است.
نکته اخر: بین مبلغِ سود خالص و سودِ قابلِ تقسیم شرکتِ سهامی یکی از سه نسبت زیر ممکن است وجود داشته باشد:
۱- مساوی بودن سودِ خالص و قابل تقسیم.
۲- بیشتر بودن سودِ خالص از سودِ قابل تقسیم.
۳- بیشتر بودنِ سود قابل تقسیم از سودِ خالص.
توجه: دلیل نسبت سوم آن است که اگر از سالهای مالی قبل سودِ قابلِ تقسیمِ توزیع نشده باقی مانده باشد به مبلغ سودِ قابلِ تقسیم اختصاصی آخرین سالِ مالی اضافه میشود و مجموع این موارد سودِ قابل تقسیم این شرکت هستند این سبب میشود که نسبت سوم بدست آید
