تشکیل شرکت سهامی خاص

 

تشکیل شرکت سهامی خاص:

شرایط تشکیل شرکت سهامی خاص در ماده ۲۰ لایحه ی قانونی بیان شده. در فرایند تشکیل شرکت سهامی خاص عرضه ی سهام به عموم ممنوع است. لذا برای تشکیل این شرکت اخذ مجوز از سازمان بورس ضروری نیست.

 

نکته ۲: در فرایند تشکیل شرکت سهامی خاص تشکیل مجمع عمومی موسس الزامی نیست.(چون پذیره نویس وجود ندارد )

نکته ۳: تعداد موسسین شرکت سهامی خاص اقلاء ۳ شخص هستند. همه ی آنها ممکن است از اشخاص حقیقی یا حقوقی یا ترکیبی از اشخاص حقیقی و حقوقی باشند. حداقل سرمایه ی شرکت سهانی خاص طبق لایحه ی قانونی یک میلیون ریال (صد هزار تومن ) است.

 

نکته ۴: برای تاسیس و ثبت شرکت سهامی خاص اقدامات زیر باید انجام شود:

۱- تعهد تمام سرمایه ی شرکت توسط موسسین و پرداخت قسمت نقدی آن که نباید کمتر از ۳۵ درصد باشد(تو سهامی عام میگفتیم اقلا ۲۰ درصد اینجا ۱۰۰ درصد، در هردو ۳۵ درصد رو باید نقدی بدن که این ۳۵ درصد از کل ۱۰۰ درصد سرمایه است.)
راجع به اینکه تمام سرمایه ی شرکت سهامی خاص موسسین میتوانند با آورده ی غیرنقدی تامین کنند یا نه اختلاف نظر وجود دارد این اختلاف ناشی از تعارض ناشی از بند ۲ ماده ۲۰ لایحه ی قانونی است.طبق نظر غالب اقلاً ۳۵ درصد سرمایه ی شرکت را باید با آورده ی نقدی موسسین تامین کنند اگر سرمایه ی شرکت برابر با حداقل قانونی باشد موسسین باید اقلاً ۳۵ هزار تومان وجه نقد به حساب شرکت در شرف تاسیس واریز کنند. به این ترتیب حداقل ۶۵ درصد از سرمایه ی شرکت را موسسین میتوانند با آورده ی غیرنقد تامین کنند. موسسین میتوانند پرداخت حداکثر ۶۵ درصد را از سرمایه ی شرکت را به بعد از ثبت شرکت موکول کنند در این صورت حداکثر ظرف ۵ سال مبلغ باقی مانده باید تادیه شود .

۲- تصویب اساسنامه ی شرکت

نکته ۱: در پنج شرکت تجارتی وجود اساسنامه الزامی است والا شرکت ثبت نمی شود. که عبارتند از:
۱- سهامی عام
۲- سهامی خاص
۳- تعاونی سهامی عام
۴- تعاونی متعارف
۵- مختلط سهامی

نکته ۲: برای تصویب اساسنامه در شرکت سهامی خاص موافقت همه ی موسسین لازم است لذا تصویب اساسنامه در این شرکت تابع قاعده ی اکثریت نیست. تغییر اساسنامه ی شرکت سهامی خاص در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است که با اکثریت دو سوم آراء لازم تصمیم می گیرند.

نکته ۳: در تصویب شرکت سهامی خاص هر موسس یک رای دارد. در تغییر اساسنامه ی این شرکت هر سهم یک رای دارد.

نکته ۴: در شرکت سهامی عام برای تصمیم گیری راجع به تصویب و تغییر اساسنامه هردو هر سهم یک رای دارد.
در تصویب اساسنامه مقررات حاکم بر شرکت سهامی عام متفاوت است از مقررات حاکم بر شرکت سهامی خاص ولی در تغییر اساسنامه قواعد حاکم برهردو شرکت یکسان است( در هردو مجمع عمومی فوق العاده با اکثریت دو سوم)

 

نکته ۵: بطور کلی در تصویب اساسنامه ی شرکت های تجارتی قاعده این است که تصمیم گیری باید با موافقت همه ی موسسین صورت گیرد رای اکثریت حاکم نیست. سه شرکت از این قاعده مستثنی هستند(تصمیمشان با اکثریت):
۱- سهامی عام
۲- تعاونی سهامی عام
۳- تعاونی متعارف

 

نکته ۶: برای تغییر اساسنامه ی شرکتهای تجارتی قاعدتا تصمیم گیری با رای اکثریت صورت می گیرد موافقت همه ی شرکاء استثنائاً در دو شرکت تضامنی و نسبی لازم است.
به این ترتیب در دو شرکت تضامنی و نسبی تصویب اساسنامه و تغییر آن هردو نیازمند اتفاق اراء است در سه شرکت
۱- سهامی عام
۲- تعاونی سهامی عام
۳- تعاونی متعارف
تصویب و تغییر اساسنامه هر دو با رای اکثریت تصویب می شود.

 

۳- سومین اقدام انتخاب اولین اعضاء هیئت مدیره و اولین بازرس یا بازرسان شرکت است.

نکته ۱: لایحه ی قانونی در خصوص حداقل تعداد اعضاء هیئت مدیره ی شرکت سهامی خاص حکمی مقرر نکرده طبق نظر غالب تعداد اعضای هیئت مدیره ی این شرکت نباید از سه عضو کمتر باشند.

نکته ۲: در شرکت سهامی خاص طبق ماده ۱۴۶ لایه ی قانونی انتخاب اقلاً یک بازرس اصلی و یک بازرس علی البدل ازامی است.

ماده ۱۴۶: مجمع عمومی عادی باید یک یا چند بازرس علی‌البدل نیز انتخاب کند تا در صورت معذوریت یا فوت یا استعفاء یا سلب شرایط یا عدم قبول سمت توسط بازرس یا بازرسان اصلی جهت انجام وظایف بازرسی دعوت شوند.

نکته ۳: بطور کلی در شرکت سهامی خاص سه مرجع برای انتخاب بازرس صلاحیت دارند:
۱- موسسین
۲- مجمع عمومی عادی
۳- دادگاه

نکته ۴: اولین مدیران و اولین بازرس یا بازرسان شرکت سهامی خاص با موافقت همه ی موسسین انتخاب می شوند مدیران و بازرسان بعدی با اکثریت نسبی توسط مجمع عمومی عادی.

 

۴- اقدام چهارم تعیین اولین روزنامه ی کثیرالانتشار شرکت

نکته ۱: تعیین اولین روزنامه ی کثیرالانتشار شرکت سهامی خاص توسط موسسین با اتفاق آراء صورت می گیرد. انتخاب روزنامه ی کثیرالانشار باید بصورت سالانه تجدید شود. روزنامه های کثیرالانتشار بعدی را مجمع عمومی عادی با اکثریت مطلق تعیین می کنند.
به این ترتیب مقررات حاکم بر انتخاب اولین روزنامه ی کثیرالانتشار در شرکتهای سهامی عام و خاص متفاوت است زیرا در سهامی عام این تصمیم را مجمع عمومی موسس با اکثریت دو سوم آراء اتخاذ می کنند در سهامی خاص این تصمیم را موسسین به اتفاق آراء اتخاذ میکنند.
مقررات حاکم بر انتخاب روزنامه های بعدی در دو شرکت سهامی عام و خاص یکسان است.و زیرا در هردو شرکت مجمع عمومی عادی با اکثریت مطلق تصمیم می گیرند.

نکته ۲: شرکت سهامی خاص با قبولِ کتبی سمت توسط اولین مدیران و اولین بازرس و بازرسان تشکیل شده محسوب می شود. شخصیت حقوقی این شرکت از تاریخ ثبت آغاز می گردد.(مثل سهامی عام)

نکته ۳: ثبت شرکت سهامی خاص هم مثل سهامی عام الزامی است.طبق نظر غالب حکم ماده ۱۹ لایحه ی قانونی که به موجب آن مهلت شش ماهه برای ثبت شرکت سهامی عام تعیین شده، جهت ثبت شرکت سهامی خاص هم باید مراعات گردد.

ماده ۱۹: در صورتیکه شرکت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه مذکور در ماده ۶ این قانون به ثبت نرسیده باشد به درخواست هر یک از مؤسسین یا پذیره نویسان مرجعه ثبت شرکتها که اظهارنامه به آن تسلیم شده است گواهینامه ای حاکی از عدم ثبت شرکت صادر و به بانکی که تعهد سهام و تأدیه وجوه در آن به عمل آمده است ارسال می دارد تا مؤسسین و ذیره نویسان به بانک مراجعه و تعهدنامه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند در این صورت هرگونه هزینه ای که برای تأسیس شرکت پرداخت یا تعهد شده باشد به عهده مؤسسین خواهد بود.

نکته ۴: هزینه های تاسیس شرکت سهامی خاص را موسسین باید در مرحله ی تشکیل شرکت تامین کنند این هزینه ها در صورت ثبت شدن شرکت طبق ماده ۲۳۶ لایحه ی قانونی باید قبل از تقسیم هرگونه سود مستهلک گردد.

نکته ۵: برای ثبت شرکت سهامی خاص طبق قانون اسناد زیر باید به مرجع ثبت شرکتها تسلیم شود:
۱- اساسنامه
۲- اعلامیه ی کتبی قبول سمت توسط اولین مدیران و اولین بازرس یا بازرسان
۳- گواهینامه ی بانک در خصوص تودیع آورده ی نقدی.
۴- صورت جلسه ی امضاء شده توسط همه ی موسسین در خصوص انتخاب اولین مدیران اولین بازرس یا بازرسان و اولین روزنامه ی کثیرالانتشار.
۵- اظهارنامه ی ثبت شرکت
۶- اظهارنامه ی تعهد تمام سرمایه.

نکته ۶: طبق ماده ۲۳ لایحه ی قانونی موسسین شرکت سهامی خاص بابت تمام اعمال و اقداماتی که به منظور تاسیس و ثبت شرکت سهامی خاص انجام میدهند مسئولیت تضامنی دارند.دعوای مطالبه ی خسارت از موسسین شرکت سهامی خاص برمبنای ماده ۲۳ لایحه ی قانونی باید نزد دادگاه عمومی حقوقی اقامه شود. این دعوا مرور زمان ندارد.

نکته ۷: با ثبت شدن شرکت سهامی عام و خاص حیات حقوقی شرکت آغاز میشود و شرکت میتواند فعالیت کند، قرارداد ببندد،مالک اموال منقول یا غیرمنقول شود(تملک کند)، بدهکار گردد به دیگران،قراردادهایی که منعقد کرده است فسخ یا اقاله کند. همچنین شرکت میتواند طرف دعوا قرار بگیرد یا دعوا علیه ی دیگران اقامه کند ممکن است شرکت تحت تعقیب کیفری قرار بگیرد.

 

نکته ۱: اوراق بهادر در لایحه ی قانونی و قانون تجارت تعریف نشده. قانون تجارت این عبارت را صرفا یک بار در ماده ۳۷۳ ق.ت مورد استفاده قرار داده.

ماده ۳۷۳: اگر حق‌العمل کار مأمور به خرید یا فروش مال‌التّجاره یا اسناد تجارتی یا سایر اوراق بهاداری باشد که مظنّه بورسی یا بازاری دارد می‌تواند چیزی را که مأمور به خرید آن بوده خود شخصاً به عنوان فروشنده تسلیم بکند و یا چیزی را که مأمور به فروش آن بوده شخصاً به عنوان خریدار نگاه دارد مگر این که آمر دستور مخالفی داده باشد.

نکته ۲: براساس ماده ۳۷۳ رابطه ی منطقی دو عبارت استاد تجارتی و اوراق بهادر عموم و خصوص مطلق است هرسند تجارتی نوعی ورقه ی بهادر است ولی همه ی اوراق بهادر سند تجارتی نیستند.(ورقه ی بهادر یعنی ورقه ای که ارزش دارد.دادوستد میشود)

نکته ۳: تعریف قانونی ورقه ی بهادر در بند ۲۴ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادر عنوان شده.
طبق این بند ورقه ی بهادر هرنوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین یا منفعت آن باشد. مفهوم ابزار مالی و اوراق بهادر در متن این قانون معادل هم درنظر گرفته شده. به این دلیل اوراق بهادر را ابزار مالی گفته اند که از طریق این اوراق شرکت منابعِ مالی مورد نیاز خود را تامین میکند. ابزارهای مالی پیش بینی شده در لایحه ی قانونی عبارتند از:
۱- اوراق سهام
۲- اوراق قرضه
از ابزار مالی دوم(اوراق قرضه) فقط شرکت سهامی عام میتواند برای تامین منابع مالی استفاده کند در حال حاضر به موجب قانون نحوه ی انتشار اوراق مشارکت (سال ۱۳۷۶) اوراق مشارکت جایگزینِ اوراق قرضه شده.

بند ۲۴ ماده ۱: اوراق بهادار هر نوع ورقه يا مستندي است كه متضمن حقوق مالي قابل‌نقل‌وانتقال براي مالك ‌عين و يا منفعت آن باشد. “شورا،” اوراق بهادار قابل‌معامله را تعيين و اعلام خواهد کرد. مفهوم ابزار مالي و اوراق بهادار در متن اين قانون، معادل هم در نظر گرفته شده است.